Ο πυρετός χαρακτηρίζεται από παθολογική αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος και είναι συχνός αυτή την περίοδο λόγω γρίπης και ποικίλων αναπνευστικών ιών που κυκλοφορούν στην κοινότητα. Η δημοσιότητα που έχει δοθεί σχετικά με τη μοιραία εξέλιξη εμπύρετων λοιμώξεων σε πολίτες, έχει πυροδοτήσει και αυξήσει ποικίλες φοβίες που έχουν ως κοινό παρονομαστή τον πυρετό. Ορισμένοι πολίτες φοβούνται και παίρνουν αντιπυρετικά μόλις αντιληφθούν ότι παρουσιάζουν πονόλαιμο με δέκατα, άλλοι προσβάλλονται από κρίσεις πανικού μόλις εμφανίσουν λίγο βήχα, ενώ άλλοι μετρούν τη θερμοκρασία τους κάθε δέκα λεπτά. Είναι όμως ο πυρετός των λοιμώξεων αν και δυσάρεστος, πάντοτε βλαπτικό σύμπτωμα;
Κατά την επίθεση του λοιμογόνου παράγοντα, ο παθογόνος μικροοργανισμός συναντά, την πρώτη γραμμή άμυνας που εμποδίζει τους βλαπτικούς παράγοντες να διεισδύσουν σε βαθύτερα στρώματα. Αυτό γίνεται με ποικίλους μηχανισμούς όπως είναι η κινητοποίηση κροσσών στη μύτη που απομακρύνουν τα λοιμογόνα, η έκκριση τοξικών ουσιών από επιφανειακά κύτταρα, η δραστηριοποίηση ωφέλιμων μικροβίων της φυσιολογικής χλωρίδας. Κατά την κινητοποίηση της πρώτης γραμμής άμυνας, πυρετός δεν εκλύεται.
Όταν η πρώτη γραμμή άμυνας καταστεί ανεπαρκής, το μικρόβιο διεισδύει σε βαθύτερα στρώματα, οπότε κύτταρα άμυνας καθηλωμένα στους ιστούς (π.χ. μακροφάγα) και κύτταρα άμυνας που κυκλοφορούν στο αίμα (λευκά αιμοσφαίρια) δραστηριοποιούνται. Πυρετογόνα και παράγοντες φλεγμονής συχνά εκλύονται στα πλαίσια της δεύτερης γραμμής άμυνας με άμεσο αποτέλεσμα την εκκίνηση της διαδικασίας ρύθμισης της κεντρικής θερμοκρασίας σε υψηλότερα επίπεδα από τον υποθάλαμο.Στην παθογένεση του πυρετού στα λοιμώδη νοσήματα, σημαντικό ρόλο έχουν μικρές πρωτεΐνες, που ονομάζονται κυτοκίνες όπως ιντερλευκίνες, ιντερφερόνη α και παράγοντας νέκρωσης όγκων (TNF). Ο πυρετός ασκεί μια γενική δυσμενή επίδραση στην ανάπτυξη των βακτηρίων και στην αναπαραγωγή των ιών και ενισχύει τις ανοσολογικές διεργασίες. Τα λεμφοκύτταρα και αντισώματα που παράγονται, είναι υπεύθυνα για την εγκαθίδρυση αναμνηστικής ανοσίας: Αναγνωρίζουν με ειδικό τρόπο το λοιμογόνο αίτιο, ώστε όχι μόνο το εξουδετερώνουν αποτελεσματικά, αλλά εάν το ίδιο λοιμογόνο επιχειρήσει να προσβάλλει το σώμα στο μέλλον, εξουδετερώνεται τη στιγμή που επιχειρεί διείσδυση. Η διάρκεια της αναμνηστικής ανοσίας ποικίλει ανάλογα με το λοιμογόνο αίτιο και το επίπεδο άμυνας του οργανισμού.
Η ύπαρξη πυρετού κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο και υποδηλώνει ότι αφενός ο οργανισμός δεν έχει καταφέρει να περιχαρακώσει τον λοιμογόνο παράγοντα σε επιφανειακά στρώματα, αφετέρου ότι ο οργανισμός αμύνεται σημαντικά στα πλαίσια βαθύτερων επιπέδων άμυνας κινητοποιώντας λευκά αιμοσφαίρια και παράγοντας επαρκείς ποσότητες κυτοκινών και ιντερφερονών.
Όταν ο μηχανισμός του πυρετού και γενικότερα η ανοσολογική αντίδραση του σώματος δεν λειτουργούν σωστά ή ο παθογόνος μικροοργανισμός είναι ιδιαίτερα επιθετικός, τότε έχετε υψηλή πιθανότητα για σοβαρές επιπλοκές.
Σημεία συναγερμού είναι:
- Εάν έχετεσταθερά υψηλό πυρετό άνω του 39
- Εάν λιποθυμήσετε ή υπάρχει έντονη τάση για λιποθυμία
- Εάν έχετε έντονο ρίγος
- Εάν ο πυρετός είναι ανθεκτικός στα αντιπυρετικά
- Εάν συνυπάρχει δυσχέρεια αναπνοής ή νοιώθετε ότι το οξυγόνο «δεν φτάνει»
- Εάν αισθάνεστε έντονη ταχυκαρδία ασυνήθιστη για τα δεδομένα σας
- Εάν έχετε επίμονη υπόταση ασυνήθιστη για τα δεδομένα σας
- Εάν παρουσιάσετε μεγάλη άνοδο της αρτηριακής πίεσης
- Εάν έχετε έντονο πόνο, ιδιαίτερα στο κεφάλι, στην κοιλιά ή το αυτί
- Εάν έχετε δυσκαμψία αυχένα
- Εάν έχετε τσούξιμο ή κάψιμο στα ούρα
- Εάν συνυπάρχει εμετός
- Εάν έχετε εξάνθημα στο σώμα
- Εάν βλέπετε άσπρα στίγματα στο εσωτερικό του λαιμού ή στο φάρυγγα
- Εάν παρατηρήσετε αλλαγή στη νοητική λειτουργία όπως σύγχυση ψευδαισθήσεις ή ασυνήθιστο λήθαργο
- Εάν παρατηρήσετε ασυνήθιστο πρήξιμο ή κοκκινίλα σε κάποια περιοχή του σώματος
- Εάν έχετε σπασμούς
- Εάν ο πυρετός ενώ έχει εισέλθει σε φάση βελτίωσης αρχίζει εκ νέου να επιδεινώνεται ή δεν εμφανίζει σημεία βελτίωσης μετά το 48ωρο ή διαρκεί πάνω από τριήμερο
- Εάν έχετε πρόσφατα επιστρέψει από το εξωτερικό σε περιοχή με έξαρση σε ειδικό λοιμώδες νόσημα (π.χ. ελονοσία)
- Εάν πάσχετε από νόσημα που προκαλεί καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος ή καπνίζετε επί πάνω από δέκα χρόνια ή είστε σε ηλικία στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα συχνά δεν αντιδρά αποτελεσματικά, όπως συμβαίνει σε μικρά παιδιά ή σε ηλικιωμένους.
